Tijdschrift voor Slavische Literatuur

VERA ARKADJEVNA

(komt binnen in rijkleding; zij heeft een hoed op en een zweep in haar hand): Jeetje, wat ben ik moe! (Tikt Mitrofan met haar vingertoppen op zijn achterhoofd.) Zit je alweer te slapen? Niet te geloven! Ik heb het hele terrein afgereden, alle hooibergen geteld, drie werklui de laan uitgestuurd en hij zit hier te slapen!
(bladert het boek door): Maar er is weer helemaal niets opgeschreven! Gisteren niet, vandaag niet. Je hoeft maar even niet op te letten…

MITROFAN

Ehm... eh je vergist je! Het is precies andersom! Net het tegendeel! En ik was helemaal niet van plan te slapen. En ik slaap helemaal nooit. Letterlijk nooit! Ik kan me in mijn hele leven geen moment voor de geest halen dat ik…

VERA

Ik heb je uit de goot opgeraapt! Je zou me hierna dankbaar moeten zijn. Maar wat is het resultaat? Ik sta om vijf uur ’s ochtends op, tot negen uur zit ik aan een stuk door in het zadel en jij neemt het ervan. (Gaat de kamer uit.)

VERA

(bladert het boek door): Maar er is weer helemaal niets opgeschreven! Gisteren niet, vandaag niet. Je hoeft maar even niet op te letten…

MITROFAN

Het is precies andersom! Ik ga nu aan de slag en… en schrijf alles op!

VERA

Ik heb je uit de goot opgeraapt! Je zou me hierna dankbaar moeten zijn. Maar wat is het resultaat? Ik sta om vijf uur ’s ochtends op, tot negen uur zit ik aan een stuk door in het zadel en jij neemt het ervan. (Gaat de kamer uit.)

MITROFAN

(krabt zich en moppert): Ik werk als een paard, maar het is nooit genoeg. Als ik doodga, dan zul je aan me denken, maar dan is het te laat. Het was echt, zul je dan zeggen, een erg aardige man. Maar het heeft er meer van dat goede mensen niet bedoeld zijn voor het leven, maar precies andersom, voor het hiernamaals… (Hij raakt ontroerd. Korodojev komt binnen.)

KORODOJEV

Sorry… Is dit het kantoor van Zarenko? Van opzichter Zarenko? Ik kom voor zaken en heb ontzettende haast. Waar is die Zarenko, bent u dat soms?

MITROFAN

Jazeker meneer, dat zijn wij, aangenaam. Dat wil zeggen niet ik persoonlijk, maar zij. Ja meneer, gaat u zitten alstublieft. Laten we het erover hebben.

KORODOJEV

Ziet u, men heeft me verteld, dat u het landgoed van vorst Kvakin beheert en ook nog…

MITROFAN

Zeker, zeker! We beheren ook het landgoedje van Matvejev en behartigen ook de belangen van Samosoejev. Gelooft u mij, we zitten tot over onze oren in het werk! En alles is op orde. Want we zijn precies! Je moet alles in de gaten houden. Kijkt u hier maar, de boekhouding. Kijk, nu heb ik niet goed gecontroleerd en heeft die idioot vandaag niets genoteerd. Wat een volk, zeg ik u!

VERA

(roept vanachter het toneel): Mitrofan!

MITROFAN

Het spijt me meneer. Ik kom zo terug. (Gaat af.)

VERA

(komt binnen): Goedendag. Met wie heb ik de eer?...

KORODOJEV

Nikolaj Korodojev. Landeigenaar van de Rode Pootjes. Heeft u daarvan gehoord?

VERA

Zeker, dat ken ik, een prachtig landgoed.

KORODOJEV

Dat is de reden dat ik de heer Zarenko wil zien. Ik kom voor zaken.

VERA

Ja, wat wilt u?

KORODOJEV

Pardon, madame! Ik zei u net dat ik voor zaken kom en met vrouwen heb ik het niet over zaken. Trouwens, ik heb weinig tijd. Vanavond reis ik af naar Moskou. Voor een week of twee. Met mijn zaken zal ik u niet belasten, maar als er iets geregeld kan worden, dan begrijpt u zelf wel, dat ik, als gentleman, op huwelijksreis zal moeten gaan. Maar ik kan mijn landgoed niet onbeheerd achterlaten.

VERA

Waar gaat het precies om? Laten we dat bespreken.

KORODOJEV

Met u zeker? Tss! Waar is die Zarenko van u? Jemig nog aan toe! Ik begrijp er geen snars van! Was hij dat soms, die hier net zat?

VERA

Hij? Nee, dat is Zarenko niet. Dat is gewoon mijn man uit mijn eerste huwelijk.

KORODOJEV

Wat? Wat zegt u daar mevrouw?

VERA

Heel eenvoudig. Ik zei, dat dat mijn man uit mijn eerste huwelijk is. Wat is daar zo vreemd aan? Ik ben van hem gescheiden, met een ander getrouwd, vervolgens weduwe geworden en toen vond ik dat ik hem de mogelijkheid moest geven om een fatsoenlijk leven te leiden. Hij werkt bij mij op kantoor.

KORODOJEV

Tss. Nou, en Zarenko?

VERA

Zarenko, dat ben ik.

KORODOJEV

U?

VERA

Ja, inderdaad, ik. Ik heb me verdiept in het beheer van landgoederen en mensen vertrouwen me die graag toe. En Samosoejev, en het grote bedrijf van vorst Kvakin, en het landgoed…

KORODOJEV

Wel heb ik ooit! En u beeldt zich in dat ik u mijn landgoed zou toevertrouwen?! Ha ha ha! Ik kan me wel indenken wat een bende u ervan zou maken!...

VERA

Hufter!

KORODOJEV

Niet schelden alstublieft. Nee, wat een toestand! Twaalf verst heb ik me door de modder hierheen geploegd, en in plaats van een opzichter draait het uit op merci beaucoup met een buiging. Verdorie! Ik heb immers een opzichter nodig! En wat moet ik nu? Ik heb zelfs mijn boekhouder vandaag weggestuurd. Weet u, ik houd er niet van om kwaad over anderen te spreken, maar als iemand een doortrapte dief en dronkenlap is, dan denk ik niet dat het tactloos is hem een schurk te noemen. Toch? Maar hoe kan een vrouw nou een landgoed beheren? Ha ha!

VERA

Om te beginnen, ik ben geen vrouw! Dat is het belangrijkste. Kijk hoe ik gekleed ben: bescheiden en strak. Geen tierlantijntjes en geen roesjes. Helemaal niets.

KORODOJEV

Ja, dat ontbrak er nog maar aan.

VERA

Andere, door de wol geverfde landeigenaren kunnen er alleen van dromen hoe ik zaken doe. Ja meneer! Voor hoeveel verpacht u een hectare weidegrond?

KORODOJEV

Weide? Hm… Ik heb er wel dertig voor gekregen.

VERA

Dertig? Ik achtendertig! Nou, wat zegt u daarvan? Nu weet u niets meer te zeggen, hè! En hoeveel heeft u voor mest gekregen? Hoeveel per vracht?

KORODOJEV

Hou op daarmee! Dat is, hoe moet je dat zeggen… niet esthetisch. U bent een vrouw…

VERA

Ik heb u godsamme al gezegd dat ik geen vrouw ben! (Het hoofd van Mitrofan komt tevoorschijn.)

MITROFAN

Wil je dat ik de papieren voor het contract klaarmaak?

VERA

Maak dat je wegkomt. (Het hoofd verdwijnt.) Kijk hoe ik me kleed. Ik sta om vier uur ’s ochtends op en ga om vijf uur ’s nachts naar bed.

KORODOJEV

Wat zegt u me daar! Wat! Dat is min één.

VERA

(hooghartig): Wat?

KORODOJEV

U staat om vier uur op en gaat om vijf uur naar bed… Ha ha ha!

VERA

Wat staat u nu stom te lachen. Een mens verdient respect als hij hard werkt. Want de vorst lacht niet en ook Matvejev niet, niemand eigenlijk. Behalve u, omdat u er niets van begrijpt.

KORODOJEV

Beheerder! Ha, ha..

VERA

Ja, beheerder. En velen vinden het zelfs een eer…

KORODOJEV

Maar Korodojev niet. Nikolaj Korodojev vertrouwt vrouwen niet…

VERA

(stampvoetend): Ik ben geen vrouw, verdomme nog aan toe! Kijk eens wat een spieren ik heb! (Ze rolt haar mouw op en laat haar arm zien.) Dit zijn staalkabels, geen spieren! Kijk, voel maar! Voel maar! Aha. Zeg op!

KORODOJEV

Hm… (kijkt naar haar arm en gezicht.) Hmm… Wat een huid heeft u. Prachtig! Weet u, mijn bruid, dat wil zeggen de persoon die mijn bruid zou kunnen worden, als ik dat zou willen, nou ja kortom, begrijpt u? Zij heeft zo een wonderlijke neus. Stelt u zich voor: een grote en bovendien een heel oude neus. Echt, als ik dat mag zeggen, een oudbakken neus. Een wonderlijk spel van de natuur!

VERA

Uw persoon doet voor mij niet ter zake. En uw landgoed wil ik niet eens. Ik zit al tot over mijn oren in het werk. Denkt u zich eens in, wat een zegen dat is! Zelfs voor tienduizend ga ik niet akkoord! Zaken beheren voor iemand die jou voor geen cent vertrouwt! Dank u hartelijk! Dat kan ik niet! Van vroeg tot laat kom ik niet van mijn zadel niet af. Kijk mijn rijlaarzen eens…

KORODOJEV

Hmm die laarzen… U heeft zulke aardige voetjes… Potjandorie! Maar weet u, die bruid van mij.. dat is gewoon een kip. Ik denk, dat je haar op geen enkele manier op het zadel gehesen krijgt. Eigenlijk is ze een echte pompoen.

VERA

Van vroeg tot laat ben ik druk in de weer. Ik ga overal zelf heen. Denkt u dat een vrouw daartoe in staat is? En ik ben niemand iets verplicht. Ik verdien mijn eigen geld. En het is niet zo’n beetje ook. Ja, meneer. Niet iedere man verdient zoveel.

KORODOJEV

Mmja.. Hoe is het mogelijk dat dat niet eerder in mijn hoofd is opgekomen!... Een echte pompoen…

VERA

En waarom? Omdat ik geen enkele romance of tederheid aan mijn hoofd heb! Niets! Zaken zijn zaken! Zuiver zaken. Laat die persoon van u maar dromen over de maan. Ik heb dat niet nodig. Ik moet werken en allerhande romances, afspraakjes en kussen, daar heb ik geen behoefte aan. (De deur gaat open. Mitrofan kijkt door een kier, luistert en sluit de deur weer.)

KORODOJEV

Dus u beweert dat niemand u het hof maakt?

VERA

Niemand! Nooit! Niemand haalt het zich in zijn hoofd om daarop te zinspelen. Haha! U kent me nog niet! Ik zou ter plekke een moord begaan! Ik ben zo koud als marmer.

KORODOJEV

Wat zegt u daar!

VERA

Precies. Als marmer. Kijk maar eens hoe streng ik uit mijn ogen kijk. He? Nou?

KORODOJEV

Sjeminee! Dat zijn me ogen ja! Oef! Weet u, ik geloof dat ik te laat ben voor de trein. Doet er ook niet toe. U ziet zelf wel dat u met een gentleman te maken heeft. Ja. Nikolaj Korodojev zal nooit één kwaad woord spreken over een vrouw. Maar als zo’n vrouw om mijn hals gaat hangen en ratelt over haar bruidsschat, dan denk ik niet dat het tactloos is te zeggen dat die afgelikte boterham me erin probeert te luizen!...

VERA

Maar volgens mij bent u nog helemaal niet te laat. Als u nu gaat, komt u precies op tijd.

KORODOJEV

Nee hoor, ik ben te laat.

VERA

Nee, u bent niet te laat!

KORODOJEV

En ik zeg u dat ik te laat ben!

VERA

(stampvoetend): En ik zeg u dat u niet te laat bent.

KORODOJEV

In ieder geval ga ik niet weg. Ik zit tot over mijn oren in het werk. Heeft u trouwens van die verhoogde zolen onder uw hakken? Nou?

VERA

Dat gaat u niets aan. Ik wil uw landgoed hoe dan ook niet beheren.

KORODOJEV

En hoezo dat, als ik vragen mag? Nikolaj Korodojev dringt zich nooit op, maar als hij eenmaal een aanzoek… (De deur gaat open. Mitrofan komt met een papier door de deur. Hij heeft een sluwe gezichtsuitdrukking.)

MITROFAN

Entrer, of niet?

KORODOJEV

(tegen Vera): Waarom komt hij de hele tijd om de hoek kijken?

VERA

(tegen Mitrofan): Jij weer! Wat kom je de hele tijd doen?

MITROFAN

Het spijt me, maar het is precies andersom. Ik ga weg. Ik dacht dat het al tijd was. Vanachter de deur kan ik niets horen. Ik hoor ‘aanzoek, aanzoek’, en toen dacht ik… (Doet de deur dicht.)

KORODOJEV

Hij is zeker jaloers?

VERA

Wat een onzin! Let er maar niet op. Het is zo’n idioot, die… van mijn eerste huwelijk. Ach dat huwelijk, dat was toch echt wel een van mijn minst geslaagde ondernemingen! Welnu meneer, we zijn klaar denk ik?

KORODOJEV

Hoezo?

VERA

Nou zo dus. Ik ben niet bereid uw landgoed te beheren. Hoort u dat! Niet be-reid!

KORODOJEV

Hmm… Weet u… Dat is dom!

VERA

Waarom dan? Denkt u dat dat zo een pretje is, al die kopzorgen om uw landgoed?

KORODOJEV

Maar daar heb ik het niet over. Ik heb het over de marmer allegorie die u net te berde bracht. Lap die toch aan uw laars...

VERA

Waaraan?

KORODOJEV

Aan uw laars dus!

VERA

Ik? Ik moet marmer aan mijn laars lappen? Bent u nu helemaal gek geworden?

KORODOJEV

U doet het voorkomen alsof u erg tevreden bent met al die onzin, terwijl u eigenlijk…

VERA

Met wat voor onzin?

KORODOJEV

Nou met al die verschillende landgoederen van vorsten enzo.

VERA

Het gaat wel om tweeduizend hectare vruchtbare grond, vindt u dat onzin? Mooie landeigenaar bent u! Ik kan niet anders zeggen.

KORODOJEV

Ga toch weg met die landeigenaar! Nikolaj Korodojev weet wat hij zegt. Nou, u bent een jonge.. hm.. mooie en aantrekkelijke vrouw en u zit als een kip op stok. U beeldt zich in dat dat heel verstandig is! U kletst over wat hectares… Later komt u bij zinnen maar dan is het te laat. Een vrouw moet bovenal vrouwelijk zijn. Snapt u? Maar u heeft zich allerlei onzin in het hoofd gehaald. Dat zijn alleen maar stommiteiten. (Opnieuw komt het hoofd van Mitrofan vanachter de deur tevoorschijn en verdwijnt weer.)

VERA

Stommiteiten? Ik heb gisteren voor de vorst twintig Hollandse koeien gekocht!

KORODOJEV

Ga toch weg met dat Holland! U moet trouwen.

VERA

Nee, hoezo! “Stommiteiten”! Wat denkt u wel! Alleen wisselbouw…

KORODOJEV

Verantwoording afleggen aan de een of andere gek Kvakin, of aan die kletskous Samosoejev, of aan die idioot Matvejev… Er hoeft maar een kapsoneslijder op de proppen te komen die u gaat commanderen. Dan is dat weer niet goed, dan dat niet.

VERA

Nou laten we dat aannemen. Maar de vorst springt bij mij over mijn zweep. Hopla! Hopla! Ja meneer, zo zit dat.

KORODOJEV

Ja, vast. Ik ken die figuurlijke allegorieën. Nikolaj Korodojev is geen stomkop!

VERA

Zoals ik het beheer voer… Ik heb drie hectare met Timotee-gras ingezaaid.

KORODOJEV

Naar de duivel met uw Timotee! U moet in het huwelijksbootje stappen met een landeigenaar, om zo tenminste uw eigen grondbezit te beheren, als u dan zo nodig beheren moet. Om je met uw schoonheid rot te werken voor allerhande Timotees…

VERA

Dat gaat u niets aan!

KORODOJEV

Geloof me, ik zeg u dit als vriend! Op Nikolaj Korodojev kun je bouwen.

VERA

En ik zeg u dat de liefde voor mij niet bestaat! Ik houd zelf van niemand en niemand houdt van mij.

KORODOJEV

Nou, laten we maar aannemen dat u liegt. Van u kun je echt wel… mmm… houden. Ik ben echt geen mondain iemand, weet u, en complimenten maken daar ben ik niet goed in, maar in dit geval… Ik hoop overigens dat u me niet beschouwt als een mondaine aanbidder, want als ik op iemand verliefd kan worden, dan is het juist op u. Ja zo is het!

VERA

(in gedachten): En als u helemaal tegen voedergrassen bent… Is het echt zo dat er bij u geen luzerne gezaaid wordt?

KORODOJEV

Wel heb ik ooit! Ze klikt met haar hakjes… En als het nou bijvoorbeeld zo was dat Nikolaj Korodojev, om het maar allegorisch te zeggen, u een huwelijksaanzoek zou doen? Nou? Wat zou u dan zeggen?

VERA

Geen haar op mijn hoofd!

KORODOJEV

En waarom dat dan?

VERA

Iemand die geen cent vertrouwen heeft… En dan uw onderontwikkelde opvattingen over wisselbouw. Neem dan liever Mitrofan. Die past veel beter bij u. Ik geef hem u met alle plezier!

KORODOJEV

Wat zegt u mevrouw! Wat moet dit voorstellen? Wilt u me beledigen?

VERA

Wat is daar nou voor beledigends aan? U heeft immers geen vertrouwen in vrouwen…

KORODOJEV

Mevrouw! Ik heb u om uw hand en hart gevraagd en u begint over die idiote wisselbouw, dat wil zeggen Mitrofan… U steekt de draak met mij!

VERA

Alstublieft.. Ik begrijp u niet…

KORODOJEV

Ik zeg u voor de laatste keer op allegorische manier: wilt u mijn vrouw worden? Ja of nee? Ja of nee? (Werpt zich op zijn knieën en slaat zijn armen om Vera’s middel.) Ja of nee? Leven of dood? (Mitrofan komt binnen met een document.)

MITROFAN

Hier is het, alstublieft meneer!

KORODOJEV

(springt op): Wat wilt u, meneer Wisselbouw? U ziet dat hier een zakelijk gesprek gaande is.

MITROFAN

Dat hoorde ik, meneer. Hier is ie dan, meneer, de machtiging voor het beheer van uw landgoed.

KORODOJEV

En wie heeft u daarom gevraagd?

MITROFAN

Het is precies andersom. Niemand heeft mij dat gevraagd, meneer. Alleen zag ik dat u de omhelzing afsloot en ik veronderstelde, dat het dus tijd was om ook het contract af te sluiten. Omdat dat dat altijd tegelijkertijd…

KORODOJEV

Wat staat hij daar nu voor een onzin uit te kramen?

VERA;

(tegen Mitrofan): Weg jij! Waarom hang je nu de dwaas uit?

MITROFAN

Het is precies andersom. Alleen u houdt mij voor een dwaas. Maar ik ken het klappen van de zweep. Zodra er sprake is van een omhelzing, dan betekent dat dat je meteen het contract erbij moet halen. Mijn God, dit is toch zeker niet de eerste keer! De vorst heeft het contract ondertekend en u omhelsd, Samosoejev heeft u omhelsd en landeigenaar Matvejev heeft zelfs… hihihi… landeigenaar Matvejev heeft zelfs… Hihihi…. Och! Hihihi!

KORODOJEV

Het zal toch niet waar zijn!

MITROFAN

Maar bij God, het is echt waar! Ik ken de gang van zaken als geen ander. De vorst heeft toen hij een kopie kreeg ook…

VERA

Weg nu, idioot! Wat luistert u naar hem! Een of andere idioot uit mijn eerste huwelijk komt hier onzin uitkramen en u…

MITROFAN

Mijn God, dit is beledigend! Terwijl juist ik de gang van zaken ken als geen ander.

KORODOJEV

Mevrouw! Ik heb de eer u te groeten! Nikolaj Korodojev houdt zijn goede naam in ere. Meneer Wisselbouw, ik dank u ten zeerste. (Hij maakt een diepe buiging en gaat af.)

VERA

(tegen Mitrofan): Malloot! Geef hier die machtiging. Ik leg hem op tafel. (Ze lacht triomfantelijk en wijst met haar hand.) Over drie dagen is hij terug!

Gordijn