Op 11 april jl. werd tijdens een avond over de Tsjechische schrijvers Jaroslav Hašek en Bohumil Hrabal de winnaar bekendgemaakt van de vertaalwedstrijd ‘Hrabal’. Deze wedstrijd werd in diverse landen georganiseerd ter ere van de honderdste geboortedag van Hrabal, waarbij het Czech Centre van het desbetreffende land een bemiddelende rol speelde. Voor Nederland is ook een wedstrijd uitgeschreven, waarop zeven vertalingen zijn ingezonden. Deze werden beoordeeld door een jury bestaande uit Magda van Duijkeren-Hrabová, Eric Metz en Kees Mercks, die ook het juryrapport schreef. De winnende vertaling was van de hand van Petr Hora, die als prijs een reisje naar Tsjechië kreeg aangeboden – waar hij de andere vertalers ontmoette – en de publicatie van zijn vertaling in ons tijdschrift TSL. Eerlijkheidshalve moet hierbij wel worden gezegd dat onderstaande vertaling – met instemming van de vertaler – enigszins door de jury is geredigeerd alvorens deze aan de redactie van TSL werd overgedragen.
De desbetreffende tekst is een van de vele brieven die Hrabal schreef aan Dubenka, de bijnaam van de Amerikaanse slaviste April Gifford die werd bedacht aan de stamtafel van Hrabal in het Praagse café de Gouden Tijger. Op bezoek in Praag in 1988 had ze aangeboden voor hem een collegetoer te organiseren langs een aantal Amerikaanse universiteiten. Hrabal was zeer met haar ingenomen en liet zich door haar opnieuw inspireren. Deze brieven zijn nooit verstuurd en kenmerken zich door Hrabals expressieve, improviserende stijl, waar hier en daar weleens een enkele feitelijke onjuistheid in voor kan komen. Deze zijn terecht niet door de vertaler c.q. jury gecorrigeerd, maar bleven gehandhaafd als stijleigen voor dit briefgenre. Via internet kunnen wij als lezers tegenwoordig niet alleen in een oogwenk vaststellen wat de correcte weergave van de feiten zou moeten zijn, maar ook wie er achter bepaalde eigennamen schuilgaan. Een computer of internet heeft Hrabal, als vertegenwoordiger van een oudere generatie (1914-1997), nooit gehad. Zijn wikipedia droeg hij mee in zijn hoofd.
Onderstaande brief werd geschreven naar aanleiding van bovengenoemde collegetoer door de Verenigde Staten, die in maart 1989 plaatsvond, een halfjaar dus vóór de Fluwelen Revolutie. Hrabal, wiens gezondheid al behoorlijk te wensen overliet, werd daarbij vergezeld door zijn Zwitserse zaakwaarneemster, goede vriendin en vertaalster Susanna Roth (Zuzana), die vier maanden na Hrabal in 1997 op slechts 47-jarige leeftijd aan kanker overleed.