De legende van de dappere Wanda
Lang, lang geleden besteeg de prachtige Wanda de troon van Wawel na de
dood van haar vader koning Krak in Krakau. Ondanks haar jonge leeftijd
heerste Wanda wijs en rechtvaardig. Haar onderdanen hielden van hun koningin
vanwege haar goedhartigheid en respecteerden haar vanwege haar
kalmte en bezonnenheid. De jaren gingen voorbij en Wanda hield zich al die
tijd alleen bezig met het zorgen voor de burcht en zijn bewoners.
Berichten over de buitengewone schoonheid en intelligentie van Wanda
verspreidden zich als een echo over de hele wereld. Prinsen vanuit alle windstreken
begonnen af te reizen naar slot Wawel. Ze kwamen uit het zuiden,
uit het noorden, uit het westen en zelfs uit het verre oosten. Ze brachten
geschenken mee, vroegen om de hand van de koningin en hadden de hoop
om voor altijd in het prachtige Krakau te mogen blijven. Wanda accepteerde
de hofmakerij van de buitenlandse prinsen echter met tegenzin. Haar droom
was om een man te vinden uit het geslacht der Piasten, een hardwerkende
en nobele Pool, die, zoals zij, zijn hele hart en ziel voor zijn land over zou
hebben.
Op een dag arriveerde er een stoet Germaanse ridders aan de stadspoorten.
De heren waren hooghartig en uitermate arrogant. Ze kwamen in naam
van de Germaanse prins Roderyk om de hand van de jonge Wanda vragen.
Toen ze voor de koningin stonden, boden ze haar kisten vol edelmetalen en
ringen aan als geschenk. Vervolgens begonnen ze de kracht en macht van
Roderyk en zijn land te prijzen. De koningin bekeek de geschenken, hoorde
de gezanten aan, maar toen zij moest antwoorden, weigerde zij resoluut het
verzoek. Luid wraak zwerend verlieten de gekrenkte Germanen Krakau.
Wanda was niet bang voor de dreiging, hoewel zij wist hoe onverzettelijk
Germanen konden zijn. Zij riep een raad bij elkaar, die besliste dat de burcht
van Krak tegen elke prijs verdedigd moest worden. De bewoners begonnen
voorbereidingen te treffen voor de afweer tegen de op handen zijnde aanval.
De zwaarden werden geslepen, de bogen werden gesmeerd, de pijlen werden
geslepen en ketels met heet teer werden in gereedheid gebracht. De stad
bruiste van opwinding. De angst groeide, net als de liefde voor Krakau. De
dag van de strijd brak aan. Het leger van Roderyk naderde de poorten van
de burcht. Er waren veel ridders, zo veel dat het onmogelijk was ze te tellen.
Vanaf de burcht gezien vormden zij een angstwekkende zwarte colonne. De
strijd op leven en dood was begonnen.
De bewoners van Krakau verdedigden zich hevig. Niet alleen strijders vochten, ook vrouwen en kinderen hielpen. Men zegt dat zelfs de koningin een glimmend harnas heeft aangetrokken en dat zij moedig te paard tegen de Germanen gestreden heeft. De strijd was vernietigend en bloedig. Ondanks de overweldigende meerderheid van de Germaanse legers vierden de moedige bewoners van de Wawelburcht hun verdiende overwinning. De vijand werd gedwongen zich terug te trekken.
De stad was vervuld van vreugde. De overwinning werd groots gevierd. De hele burcht vermaakte zich en vierde feest. Gekleurde optochten trokken door de stad en de honing vloeide rijkelijk. De dappere koningin deelde echter niet in de vreugde van haar onderdanen. Hoewel tranen van blijdschap over haar wangen vloeiden, groeide er een treurig voorgevoel in haar hart: binnenkort zou zij haar onderdanen en burcht voorgoed moeten verlaten. Ze wist dat zo lang zij leefde, Roderyk niet op zou houden Krakau te kwellen. Alleen haar dood kon de bewoners van de stad van een rustige toekomst verzekeren.
Toen de zon zich achter de horizon verschool en de duisternis de aarde omhulde, trok de koningin een glanzend gewaad aan, liet haar gouden lokken los hangen en hing een krans van veldbloemen rond haar hoofd. Op die manier gekleed verliet zij de Wawelburcht en liep naar de schuimende wateren van de Wisłarivier. Zij keek nog eenmaal om. De stad daverde en muziek en gezang weerklonk. Wanda veegde de tranen uit haar hemelsblauwe ogen en stortte zich in de rivier.
’s Morgens vond iemand het lichaam van de koningin, gedragen door de rustige golven van de Wisła. De lucht en het water rondom haar straalden met een buitengewone glans. Het bericht over de dood van Wanda verspreidde zich als een lopend vuurtje in de hele omtrek. De verdrietige bewoners konden niet geloven wat er was gebeurd. In de burcht heerste rouw. Zelfs de dieren hadden verdriet. Zware regen trok over de stad. Het leek wel of de hele wereld huilde om Wanda.
De bewoners van Krakau zwoeren de herinnering aan dappere Wanda levend te houden. Ze vonden een prachtige, afgelegen plek waar ze besloten Wanda te begraven en haar grafheuvel met eigen handen op te richten. Dag en nacht brachten ze aarde naar de afgelegen plek, tot een grote grafterp ontstond. Bovenop werd een stenen monument geplaatst. De grafheuvel van Wanda bevindt zich tot op de dag van vandaag in Krakau. En de naam van de dappere koningin blijft voor altijd aanwezig in het hart van de bewoners van de stad.
Vertaling Alicja Verhagen