Alexander Frederik Zweers studeerde in de jaren vijftig Slavische talen
aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn afstuderen (bij de hoogleraren
Becker en Ebeling) was Zweers eerst enkele jaren als tolk-vertaler
werkzaam, onder andere voor de Staatsmijnen. Omdat hij toen geen
aanstelling kon krijgen aan een Nederlandse universiteit solliciteerde
hij naar een post als associate professor slavistiek aan de University of
British Columbia in Vancouver. In 1964 trouwde hij daar met een Hongaarse
immigrante. In 1967 verhuisde Zweers naar Waterloo, Ontario,
waar hij als associate professor Russische literatuur (later full professor)
verbonden werd aan de University of Waterloo, afdeling Germanic and
Slavic languages.
In 1971 promoveerde Zweers in Groningen, bij professor André
van Holk, op een proefschrift over de literaire procedés die Tolstoj
toepaste in zijn trilogie Kinderjaren, Jongensjaren en Studentenjaren.
Een van de stellingen bij dat proefschrift luidde: ‘De auteur blijft zozeer
achter de schermen in de trilogie dat we niet kunnen zeggen, dat Tolstoj
enige waarheid over [eigen, DK] jeugdervaringen in zijn werk blootlegt.’
Zweers was in deze opvatting zo radicaal dat er van hem zelfs niet over
een ‘gedeeltelijk autobiografisch’ werk mocht worden gesproken.
Het analyseren van de literaire procedés die schrijvers hanteren in
hun relatie tot de door hen beschreven personages, en dan speciaal in
semiautobiografische geschriften, is ook na zijn proefschrift Zweers’
hoofdthema van onderzoek gebleven. Dit tot en met het boek dat hij in
1997 publiceerde over de procedés toegepast door Ivan Boenin in zijn
‘autobiografische’ roman Het leven van Arsenjev.
Tussen zijn dissertatie en de studie over Boenin schreef Zweers
geen boeken maar wel een flink aantal artikelen en boekbesprekingen,
vooral in Canadian Slavonic Papers, The Slavic and East European
Journal en Canadian Journal of Netherlandic studies. Voor dit laatste
tijdschrift schreef hij artikelen over boeken van Büch, Couperus, Van
Eeden, Emants en Voeten. Ook schreef hij veel papers voor congressen
van slavisten in Canada.
Mijzelf was Sander Zweers het vorig jaar intensief behulpzaam bij
het uitbrengen van de herinneringen van Tolstojs oud-leerling Vasili Morozov
aan zijn jaren op school bij Tolstoj (zie TSL 59). Met hem is een
goede vriend en een van de laatste nog levende leerlingen van professor
Becker heengegaan.